Alipaşa Köyü/Mahallesi, ismini tarihte 93 harbi olarak geçen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı döneminde Silivri'de kendine ait araziyi bölgedeki göçmenlere bağışlayan ve Osmanlı'da sadrazamlık yapan Alipaşa'dan aldığı bilinmektedir.
Bölgenin günümüze ulaşan tarihi tek dini yapısı olan Ali Paşa Camii’nin ne zaman yaptırıldığı kesin olarak bilinmemekle birlikte Yavuz Sultan Selim döneminde yaptırıldığı tahmin edilmektedir.
Kaynak: https://www.silivriliyiz.com/images/haberler/2018/07/silivri_ali_pasa_cami_h16203_62ee4.jpg
Bu camiden geriye bazı duvar kalıntılarının ve hazirenin yanı sıra görece daha sağlam kalmış minare yapısı günümüze ulaşan yapıları arasındadır.
Ali Paşa Mahallesi'nde "eski cami arsası ve mezarlık" vasıflı 5036 sayılı parselde yer alan camii, Silivri Belediyesi mülkiyetinde olup, İstanbul II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun un 06.12.2001 tarih ve 6238 sayılı kurul kararı ile korunması gerekli kültür varlığı olarak tescil edilmiştir. İstanbul 1 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu ise 24.05.2007 tarih ve 412 sayılı kararı ile caminin, minare, beden duvarları, hazire ve çevresini kapsayacak şekilde araştırma kazısının arkeolog ve sanat tarihçisi denetiminde yapılmasına karar verildiği, yapıya ait rölövelerin Silivri Belediyesi İmar ve Şehircilik Bünyesinde çalışan Tarihi Yapılar Birimi teknik personelince hazırlanarak kurula sunulacağı bilgisi edinilmiştir. İstanbul I Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu 07.08.2014 tarih 1138 sayılı kararında ise hazırlanmış rölövenin (kalıntı) uygun olduğuna karar vermiştir.
İstanbul I Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu ise 22.08.2019 tarih ve 4506 sayılı kararı ile "... 5036 parselde yer alan Alipaşa Cami hazire rölövesinin bitki temizliği ve gerekli görülmesi halinde cami ve hazire alanında kazı yapılarak, İstanbul I Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu 07.04.2016 tarih 1794 sayılı kararında istenildiği üzere mezarların tercümesi yapılarak cami rölövesi ile birlikte bütüncül olarak iletilmesine, restitüsyon ve restorasyon projesinin ise istenilen bütüncül rölöve ile mevcut kalıntılara ilişkin(duvar, temel, minare) konservasyon raporu doğrultusunda uygulanacak müdahaleyi içeren hazırlanacak müdahale paftası ve rekonstrüksiyon projesinin iletilmesine karar..." verildiğini belirtmiştir.
Ancak Silivri Alipaşa Cami ile ilgili kurul onaylı kararlara rağmen 07.08.2014 tarih 1138 sayılı kurul kararından ve 07.04.2016 tarih 1794 sayılı kurul kararından bu yana Alipaşa Caminin restorasyonuna/rekonstrüksiyonuna yönelik bugüne kadar Alipaşa Camii ile ilgili somut bir adım atılmadığı gözlenmiştir.
Diğer yandan Silivri Belediyesi hazırladığı 2021 Yılı Faaliyet Raporunda Alipaşa Camii ile ilgili olarak (s.119) Türk İslam Eserleri Müzesi uzmanları ile beraber hazire temizliğinin gerçekleştirildiği, alanda hazire tespit ve envanter çalışmalarına başlanıldığı bilgisine yer verilmiştir.
Yapı ile ilgili bazı bilgiler ışığında Silivri Belediyesi’ne derneğimizin yaptığı 25.07.2022 tarih, 0037 sayılı başvuruda;
1-Söz konusu yapı ile ilgili hazire temizliği çalışmaları tamamlanmış mıdır?
2- Faaliyet raporunda belirtilen hazire tespit ve envanter çalışmaları ne durumdadır ? Bitirilmesi hedeflenen tarih nedir ?
3- Tescilli yapıya ait kurula sunulmak üzere rölöve, restitüsyon ve restorasyon projeleri var mıdır ? Varsa bu projelerin kurul onay tarihleri ve son durumları nelerdir ?
sorularını 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında belediyeye yöneltmiş olup, Silivri Belediyesi, İmar ve Şehircilik Müdürlüğü'nün 28.07.2022 tarih, E-23368391-310-1427261 sayılı yazısında;
“ Alipaşa camii ve haziresine ait çalışmalar, koruma kurulunun en son eksikliklerin belirtildiği karara istinaden, eksikliklerin tamamlanması kapsamında, yüklenici firma ve proje müellifi tarafından hazırlanmakta olup 2022 yıl içerisinde tamamlanacaktır. Hazire temizliği belgelemenin daha net yapılabilmesi için dönemsel olarak gerçekleştirilmiştir" yanıtı alınmıştır.
Yapılan bu yazışmalar doğrultusunda Silivri'nin kültürel miras envanterini oluşturan ve bölgenin tarihinde son derece önemli olan bu yapı ile ilgili sürecin derneğimiz tarafından titizlikle takip edileceğini, Alipaşa Camii ile gelişmeleri kamuoyu ile paylaşılacağımızı belirtmek isteriz.
Saygılarımızla
Konum :