Geçtiğimiz günlerde Cumhuriyet Gazetesi’nde yayınlanan bir habere göre İstanbul Arkeoloji Müzeleri’ne ait bazı eserlerin Darphane-i Amire’den taşınarak Atatürk Havalimanı’na taşınacağı ve bu taşınma sürecinde eserlerin zarar görmesi ihtimali durumu belirtilmiştir.
Bu konuya ait Kültür T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada;
Ülke genelinde, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğüne bağlı müzelere yıl içerisinde kazandırılan eserlerin ortalama %30’u her yıl İstanbul Arkeoloji Müzeleri koleksiyonuna dahil olmakta, ancak koleksiyonun genişlemesi ne kadar memnuniyet verici olsa da bu durum eserlerin mevcut depolarda uygun biçimde muhafaza edilmesini zorlaştırmakta olduğu belirtilmiştir. Aynı zamanda Bakanlık tarafından yapılan açıklamada alınan karar ile İstanbul Arkeoloji Müzelerinin mevcut depolarının rahatlatılması, koleksiyonların daha uygun, deprem riski olmayan, iyi laboratuvar ortamına sahip, afet risklerinin minimuma indiği ortamlarda korunması ve depo müze mantığı ile sergilenmesi çalışmalarına başlandığı duyurulmuştur. Bu depolardan biri Atatürk Havalimanı ve Anadolu yakasında Maltepe’de olacağı belirlenmiştir.
Halihazırda İstanbul Arkeoloji Müzeleri koleksiyonunda yaklaşık 800 bin adet eser bulunmaktadır. Ve bu eserlerin çoğu depolarda bekletilme ve alan darlığından, depolara ait deprem riskinden ve koşullardan dolayı sergilenememektedir. Yapılan açıklamalarda depolar boşaltılmadığı takdirde binanın bakım onarım çalışmalarının yapılamadığı, sanat eserlerinin içerisinde bulunduğu koşulların iyileştirilememesi başlıca sebeplerden gösterilmektedir.
Bu eserlerin hem deprem gibi doğal afetlere karşı muhafaza edilmesi hem de ziyaretçilerin bu eserlerden istifade edebileceği yeni koşulların yaratılması gerekmekte olduğu apaçık ortadadır.
Yapılan açıklamanın devamında eserlerin yangından mal kaçırır gibi acele bir şekilde taşınmayacağı, eserlerin taşındığı yerde kilit altına alınmayacağı, yeni planlanan depo müze anlayışı ile eserlerin hem depolanması hem de sergilenmesi, araştırmaya sunulmasının sağlanacağı söylenmektedir.
Ancak yapılan bu transfer sonrasında ana müze binası ile laboratuvarlar ve depolar arası bütünlüğün nasıl sağlanacağı, aradaki mesafeden dolayı soru işareti oluşturmaktadır. Aynı zamanda kurulacak bu depo müzelerin toplum tarafından rahat ulaşılabilecek merkezi yerlerde olması önemlidir.
Olası taşıma durumunda, eserlerin sıfır risk ile taşınmasını sağlamak amacıyla özel olarak ekipler kurulması, belirli süre boyunca eğitimlerin verilmesi ve kültürel mirasların yeni depo müzelere hasarsız şekilde aktarılması kaçınılmazdır. Bu aktarma sırasında oluşabilecek hasar ve kayıplar kesinlikle önlenmelidir.
Bir diğer önemli hususlardan biri ise İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nde bulunan Silivri’ye ait eserlerdir. Bu depolarda Silivri’ye ait pek çok eser bulunmaktadır. Silivri’den çıkartılmış olan ve İstanbul Arkeoloji Müzelerine gönderilen eserlerin bu vesileyle Silivri’de ivedi şekilde bir Arkeoloji Müzesi oluşturularak yeniden Silivri’ye geri dönmesi ve burada sergilenmesi derneğimizce önemlidir.
Önceki dönem Silivri Belediyesi tarafından restore edilen tarihi yoğurthane binalarından Kent Müzesi olarak hazırlanan yapının Silivri Arkeolojik Kent Müzesi olarak düzenlenmesi ve bu eserlerin burada sergilenmesi uygun olacaktır.
Eserlerin mevcut depolardan depo müzelere taşınması gündemde iken Silivri’ye ait arkeolojik eserlerin İlçe Belediyesince kurulacak bir Kent Müzesine taşınması Silivri’nin kültürel mirasının korunması ve sergilenmesi bakımından geleceğini şimdiden kurmak gerektiği kaçınılmazdır. Bu doğrultuda oluşturulacak müze, profesyonel küratörlerce tasarlanarak hazırlanmalı ve hızlıca hayata geçirilmelidir. Oluşturulacak müzeye Silivri’de yaşayan Sanat Tarihçi, Müzecilik, Restorasyon ve Arkeoloji mezunu kişiler alınarak istihdamda sağlanabilecektir.
Bahsi geçen konular hususunda derneğimiz tarafından Silivri Belediyesi Başkanlığı’na ilçede Kent Müzesi kurulması ve İstanbul Arkeoloji Müzeleri depolarında taşınması gündemdeki eserlerden Silivri’ye ait olanlarının bu müzede sergilenmesi talebimizi yazılı olarak ileteceğimizi buradan duyurmak isteriz.
Kamuoyuna Saygılarımızla.
Silivri Tarihi Kültürel Mirası Koruma Eğitim ve Araştırma Derneği – 2021