Arkeolojik sit alanı içerisinde bulunan Silivri Fatih Mahallesi 152 Ada, 1 ve 10 parsellerde " Mübadele Evi " projesi kapsamında gerçekleştirilen arkeolojik kazıda Bizans ve Osmanlı dönemine ait keramik parçaları tespit edildi.
Arkeolojik sit alanı içerisinde bulunan Silivri Fatih Mahallesi 152 Ada, 1 ve 10 parsellerde " Mübadele Evi " projesi kapsamında gerçekleştirilen arkeolojik kazıda, kazı alanı içerisinde kepçe ile kazı/hafriyat çalışması yapıldığı ve arkeolojik kazı alanı içerisinde kepçe bulunduğu derneğimizce yapılan incelemeler doğrultusunda tespit edilmişti.
Buna bağlı olarak 27.12.2021 tarih, 0026 sayı numaralı Silivri Belediyesi'ne ve 27.12.2021 tarih, 0025 sayı numaralı İstanbul 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü'ne yaptığımız başvurularda kepçenin kazı alanında bulunduğu ve kazı çalışmalarının gerçekleştiği esnada kazı görevlisinin bulunmaması, kazının kontrolsüz şekilde, kültürel miras bilincine ve restorasyon ilkelerine uygun olmayan şekilde gerçekleştirildiği, projenin yer aldığı bölgenin arkeolojik sit alanı olmakla birlikte, tarihi bakımdan Silivri'nin en önemli noktalarından olması, kepçe ile çalışma yapılan arkeolojik alanda toprak altı buluntuların olabileceği de düşünülerek; kepçe ile yapılan bu çalışmaya kimin izin verdiği, bu çalışmanın sonucunda mevcut durumun tespitinin yapılması, sonrasında devam edecek olan kazı çalışmalarının belgelenerek kayıt altına alınması ve bu kazı çalışmalarının bir kazı görevli eşliğinde yapılmasını dile getirmiştik.
Aynı zamanda yapılacak yapıya dair herhangi şekilde projelerinin görülemediği, ne tür bir yapı olacağı, yapının özgün halinin uygulanacak rekonstrüksiyon projesine uygun olup olmadığı, yapı içerisindeki alanların nasıl fonksiyonlandırılacağı bilgisini proje sürecinin şeffaflığı amacıyla kamuoyu ve derneğimizi ile plan ve görsellerinin paylaşılmasını, proje görsellerinin halkın bilgi sahibi olması adına şantiye panolarına asılmasını Silivri Belediyesi bünyesindeki ilgili birimlerden talep etmiştik. Böylelikle Mübadele Evi projesinin yapılacağı alanda doğru bir hafriyat çalışması ile hem olası buluntular koruma altına alınabilecek hem de Mübadele Evi binası olası kalıntılar üzerine inşa edilmemiş olacaktı.
AÇIKLAMA METNİ - https://www.silivritarihder.com/post/yapilan-kazi-calısmasi-hakkinda
Bu talepler doğrultusunda İstanbul 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü tarafından yapılan incelemeler ve tarafımıza gönderilen gönderilen 03.02.2022 tarih, E-39682869-165.02.03-2169289 sayı numaralı yazının ekinde bulunan 27.01.2022-5881 tarih ve numaralı kararda;
" İstanbul İli, Silivri ilçesi, Fatih Mahallesi, 152 Ada, 1 ve 10 parsellere ilişkin; Silivri Merkezi Kentsel Sit Alanı ve Selymbria Antik Kenti Nekropolü 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı Koruma Amaçlı İmar Planına ait 1.12.no'lu Plan Notları'nda " Planlama alanının tamamında yapılacak her türlü uygulama ilgili Müze Müdürlüğü denetiminde yapılacaktır. ... " denildiğinden müze raporunda parsellerde kültür varlığına rastlanmadığı belirtilmesine karşın, yerinde tarihi buluntular tespit edildiği anlaşıldığından, müze denetimi dışında herhangi bir çalışma yürütülüp yürütülmediğine dair ( iş makinası ile kazı çalışması ve hafriyat taşıma ), buluntuların özelliğine açıklık getiren müze raporunun iletilmesine, müze raporu iletilene kadar her türlü inşai ve fiziki uygulamanın durdurulmasına, tevhit talebinin bu aşamadan sonra değerlendirilmesine ... " karar verildiği belirtilmiştir.
Yine İstanbul 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü tarafından gönderilen 03.03.2022 tarih, E-39682869-165.02.03-2250520 sayı numaralı yazının ekinde bulunan 25.02.2022-6983 tarih ve numaralı kararda ;
" İstanbul İli, Silivri ilçesi, Fatih Mahallesi, 152 ada 1 ve 10 parsellerde yoğun yağış sonrasında Bizans ve Osmanlı dönemine ait keramik parçaları tespit edildiği, ancak hafriyatın taşınması sırasında denetim sağlanamadığı anlaşıldığından, parsellerdeki temel kazısının elle ve müze denetiminde yürütülmesine, uygulama sırasında iş makinesi kullanılmaması ve tüm aşamalarında, özellikle toprağın sahadan taşınması aşamasında müze denetiminin bir zorunluluk olduğunun ilgililerine hatırlatılmasına, herhangi bir arkeolojik buluntuya rastlanması durumunda uygulamaların durdurularak Kurulumuza bilgi verilmesine, 152 ada 1 ve 10 parsellerdeki yapıların, 31.05.2018 tarih ve 3456 sayılı kurul kararı ile onaylı rekonstrüksiyon projesine göre tek bir yapı olarak projelendirildiği anlaşıldığından, 17.11.2021 tarih ve 1771 sayılı Encümen Kararına uygun olarak ekli krokiye göre tevhit edilmelerinde 2863 sayılı yasa açısından sakınca bulunmadığına ..." kararı verilmiştir.
İstanbul 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü ile Türk ve İslam Eserleri Müzesi Müdürlüğü'nce yapılan incelemeler doğrultusunda söz konusu alanda; BİZANS VE OSMANLI DÖNEMİNE AİT KERAMİK PARÇALARININ BULUNDUĞU, HAFRİYATIN TAŞINMASI ESNASINDA DENETİMİN SAĞLANMADIĞI, TEMEL KAZISININ ELLE VE MÜZE DENETİMİNDE YÜRÜTÜLMESİ GEREKTİĞİ, İŞ MAKİNESİ KULLANILMAMASI, ÖZELLİKLE TOPRAĞIN SAHADAN TAŞINMASI ESNASINDA MÜZE DENETİMİNİN BİR ZORUNLULUK OLDUĞUNUN İLGİLİLERİNE HATIRLATILMASI GEREKTİĞİ ve ARKEOLOJİK BULUNTUYA RASTLANILMASI DURUMUNDA İstanbul 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü'ne BİLGİ VERİLMESİ GEREKTİĞİ belirtilmiştir.
Derneğimizce yapılan tespitler ve yazışmalar neticesinde söz konusu alanda geçmiş dönemlere ait buluntuların olduğu çıkan kurul kararlarında anlaşılmış olup, arkeoloji biliminin ne kadar önemli olduğu, arkeolojik sit alanlarında iş makinelerinin bulunmamasının, arkeoloji ilkelerine bağlı uygun metodlarla hassas şekilde kazı çalışmalarının yürütülmesi gerektiği ve buna benzer konularda toplumun bilinçlendirilerek benzer uygulamalarda fikir sahibi olmasının sağlanması önemlidir. Aynı zamanda ilgili birimlerin, STK'ların vb oluşumların Silivri için son derece önemli buna benzer durumlarda daha hassas davranarak süreci takip etmesi, ilçenin kültürel değerlerinin tümünü ilgilendiren buna benzer gelişmeleri ilçe halkı ile paylaşması faydalı olacaktır. Derneğimizce yapılan başvurular ve kurumların müdahaleleri neticesinde söz konusu kazı alanında çıkan Bizans ve Osmanlı dönemine ait buluntuların hafriyatla atılmasının önüne geçilmiş olup Silivri'nin tarihine ışık tutulmasının önü açılmıştır.
Kurul kararına ve arkeolojik alandaki kazı tekniklerine uygun olarak ilerleyecek bir hafriyat çalışması ile birlikte hem çıkabilecek olası buluntular kaldırılmış/korunmuş olacak hem de Mübadele Evi temelleri altında kalıntı olmayan bir zemine oturacaktır.
Diğer yandan Türk ve İslam Eserleri Müzesi’ne 18.03.2022 tarihinde söz konusu buluntuların ne olduklarına dair hazırlanan raporu incelemek adına ilettiğimiz dilekçemizin de duyurusunu yapacak, bundan sonraki sürecin nasıl işleyeceğinin takipçisi olacak, şeffaflık ilkesi gereğince elde ettiğimiz verileri halkımız ile paylaşacağımızı belirtmek isteriz.
Saygılarımızla..
Silivri Tarihi Kültürel Mirası Koruma Eğitim ve Araştırma Derneği