Siz Doğa severlerle ilk durağımız Çatalca’daki Kurşunlugerme Su Kemeri olacak. Daha önce de defalarca ziyaret edebilme fırsatımın olduğu Istıranca ormanlarının kaynaklarından beslenen bu kemer ve çevresiyle alakalı deneyimlerimi sizlerle paylaşmak isterim..
İşte Kısaca Kurşunlugerme Su Kemeri;
Tarihi 4. yüzyıla kadar uzanan Antik dönem Roma-Bizans mühendisliğinin en görkemli eserlerinden Çatalca su kemeri dünyadaki en uzun su kemeri olarak bilinmektedir.
Kırklareli-Vize ilçesinden başlayıp Istıranca ormanlarının akarsularından ve su kaynaklarından beslenerek İstanbul’un su ihtiyacını karşılayan bu kemerin yapımı 4. yüzyılın sonunda tamamlanmıştır. Asıl uzunluğu 450 km olan bu kemerin günümüzde ayakta kalan uzunluğu ise toplam 212 km’dir.
O dönem ki ünlü Roma dönemine ait Napoli körfezinde, Kartaca ve Köln’de bulunan su kemerlerinden daha uzun olan bu kemer; -o zamanki adıyla- Konstantinapol’un nüfusunun artması ve buna paralel olarak su ihtiyacının artmasıyla bu kadar uzun su kanalının yapılmasına neden olmuştur.
İrili ufaklı 40 kemer bulunan bu hattın üzerinde en ihtişamlı ve büyük olanı Çatalca’nın Gümüşpınar köyü yakınlarında derin ve ormanlık vadide bulunan Kurşunlugerme su kemeridir. Kaçak kazı ve bazı doğa olaylarından (deprem,sel) dolayı dejenere olsa da günümüzde en iyi durumda olan su kemeri de yine Kurşunlugerme’dir. Yüksekliği yaklaşık 30 metre, uzunluğu 123 metredir. Antik Roma dönemine ait olan bu eserin mimari yapısında Hristiyanlığı simgeleyen kilit taşlarını görebiliyoruz.
Büyüklük ve ihtişam açısından Kurşunlugerme ile karşılaştırılabilr durumda olan yine Çatalca ilçesi ormanları içerisinde Kumarlıdere, Ballıgerme, Büyükgerme, Talas ve Keçigerme su kemerleri bulunmaktadır. Yüzyıldan kısa bir sürede tamamlanan sistem, modern çağ öncesi toplumlar için en büyük mühendislik projelerinden biridir.
Kurşunlugerme su kemerine nasıl gidebilirim?
Birkaç yürüyüş rotası mevcut fakat en bilineni Karamandere ve Gümüşpınar rotasıdır. Karamandere gizemli vadiden başlayarak vadi boyunca uydu (GPS) yardımıyla 5-6 km yürüyerek hedefe ulaşabilirsiniz. Bazı geçiş noktaları sizi zorlayabilir. ‘Ne gibi engellerle karşılabilirim?’ diye soracak olursanız 2 bölgede dereden geçmek zorunda kalacaksınız.
Dönem dönem dere sularının yükselmesi sebebiyle bazı engellerle karşılaşabilirsiniz. Bu nedenle tavsiyem ziyaret için mevsimin ve hava şartlarının iyi olduğunu dönemleri tercih edin. Bunun dışında arazi aracıyla Gümüşpınar köyünden yine GPS yardımıyla rota belirleyebilirsiniz.
Murat Hoşgör / Doğaperest
