Hosia Paraskevi, Rum Ortodoks dünyasının dini şahsiyetlerinden biridir. 900'lü yıllarda Selimpaşa/Epivates'te doğmuştur. Kilise yapısı; inançlar gereği, Azize Paraskevi'nin doğup büyüdüğü evin üzerine kurulmuştur. Tarihsel süreç içerisinde kilisenin maruz kaldığı yangın ve ibadet için yeterli olmamasından dolayı mevcut yerinde ve daha büyük bir şekilde 1884-85 yılında yeniden inşasına başlanmıştır.
Doğu Trakya'nın en büyük kilise yapılarından biri olduğu düşünülen Paraskevi Kilisesi, Bazilikal plan şemasına aittir. 1979 yılında doğal olmayan koşullarla tamamen yıkılan kilisenin, temel ve beden duvarlarının bir kısmı halen durmakta, diğer bölümlerinde ise çocuk parkı yer almaktadır. Bu haliyle bile Silivri ve Selimpaşa’nın kent turizmini arttırmaya yönelik potansiyel miraslardan biridir.
Derneğimizin yaptığı incelemelerde; bu kültürel mirasın beden ve temel duvarlarının mevcudiyetini koruduğu, beden duvarlarının bulunduğu alanda bir parkın ve alan içerisinde ağaçların bulunduğu hali kayıtlarımıza alınmıştır. Kilise alanında büyüyen ve köklenen ağaçların kültürel miras yapının duvarlarına zarar vermeye başladığı, yapıya ait taşların yerlerinden oynamasına sebep olduğu gözlemlenmiştir. Önlem alınmadığı takdirde uzun olmayan bir vadede tamamen yıkılacağı anlaşılmaktadır.
Selimpaşa’nın tarihsel geçmişinden yola çıkarak; bu bölgenin Silivri’nin önemli bir parçası olarak uluslararası turizm potansiyeline sahip olmasının yanı sıra farklı kültürlerce de önem teşkil ediyor olması, kentin turizm potansiyelini arttırmaya yönelik çalışmalar kapsamında ivedilikle koruma ve geliştirme planlarına dahil edilmesini gerektirmektedir. Bu açıdan alanında park olan bu kültürel mirasın, dönemindeki durumunu yansıtacak/anlatacak şekilde bir açık hava müzesine dönüştürülmesi gerektiği konusu önem arz etmektedir. Bu dönüşümle, bölgenin terk edilmiş bir kültürel mirasının Silivri’ye kazandırılmasının yanında, kentin turizm potansiyeline katkı sağlanacak, kentimizin uluslararası ölçekte de ön plana çıkmasını sağlayacaktır. Bu tür projeler aynı zamanda kalkınmayı getirecektir.
Normal koşullarda bu yapının mevcut fotoğrafları ve çizimlerinden yola çıkılarak aslına uygun olarak restore edilmesi ve fonksiyon kazandırılarak halkın kullanımına sunulması gerekmektedir. Ancak şu an ki koşullarda bu çapta bir restorasyon projesinin uygulanma olasılığının düşük olduğu göz önünde bulundurulduğunda hem yapı alanını, hem de yapı duvarlarını korumaya yönelik çalışmalar ile en azından yapının orijinal temel duvarlarının korunması sağlanabilir.Dolayısıyla bu alanda bulunan parkın ve bu parkta bulunan ağaçların“altında kültürel miras olmayan“ bir alana taşınması, söz konusu yapının duvarlarının restorasyon ve konservasyon çalışmalarının sağlanması, ağaç köklerinden doğan tahribatların ve yabani köklerin yok edilmesi gerekmektedir.
Yapılacak koruma ve konservasyon çalışmalarının ardından yapı alanının açık bir müze haline getirilmesi, geçmiş dönem fotoğraf ve bilgilendirme panolarının bu alanda yer alması, önceki yıllarda bu konumda yer alan kilise yapısının maketinin de bu alanda sergilenmesi uygun olacaktır.
Yapılan tüm bu çalışmalar, Silivri ile Selimpaşa’nın tarihi dokusuna ait ziyaret noktalarının arttırılmasını sağlayarak,bu noktalar sayesinde geliştirilen ring rotaları ile kentin turizm potansiyelinin arttırılması sağlanacaktır.
Mübadele öncesi tarihsel geçmişleriyle Rum halkının Silivri’nin turizm potansiyeline katkıda bulunması ile Silivri başta olmak üzere tüm Trakya bölgesinin uluslararası alanda ön plana çıkmasını sağlayacaktır.
Derneğimizce hazırlanarak Silivri Belediyesi’ne sunulan bir dilekçe ile konunun ilgili birim ve kurumlarca görüşülmesi talep edilmiş, uygulamaya geçilmesinin kararlaştırılması durumunda ise derneğimiz tarafından hazırlanan/hazırlanabilecek bir proje dosyasının sunulabileceği bilgisi de iletilmiştir.
Silivri’nin tarihi dokusunun geri kazandırılması gerekliliği kent hafızası açısından son derecede önceliklidir.Diğer yandan bu tarihi dokunun tarih turizmi ile canlı tutulması kentimizin zenginliğine bir başka katkı olacaktır.
Saygılarımızla
Silivri Tarihi Kültürel Mirası Koruma Eğitim ve Araştırma Derneği